аIJʿª½±

Tani n? Shqip?ri informacione t? r?nd?sishme gjenden vet?m pak sekonda larg atyre q? kan? m? shum? nevoj? p?r to n? kuad?r t? nj?  projekti t? ri q? po organizon dekada t? t?ra dokumentesh t? shkruara p?r pensionet, sigurimet shoq?rore dhe p?rfitime t? tjera, t? cilat jan? me r?nd?si p?r dhjet?ra mij?ra pensionist? t? vendit.

¡°Pasi t? pastrohen, t¡¯u hiqet pluhuri dhe kap?set metalike, ato do t? skanohen¡±, na shpjegoi Astrit Hado, z?vend?s drejtori i Institutit shqiptar t? Sigurimeve Shoq?rore, i cili kontrollon projektin e mb?shtetur nga Banka Bot?rore. 

Ai fliste teksa kalonte sa nga nj?ra magazin? te tjetra t? mbushura me mij?ra regjistra dhe lista pagash, t? shkruara me dor? dhe q? datojn? nga viti 1947, kur filloi p?r her? t? par? sistemi i sigurimeve shoq?rore t? ish regjimit komunist.

Shum? nga dokumentet jan? d?mtuar nga koha gjat? viteve, shpjegoi ai, dhe disa prej tyre jan? falsifikuar nga njer?z q? jan? p?rpjekur t¡¯ia hedhin sistemit gjat? viteve kaotike t? transformimit t? vendit nga komunizmi n? demokraci n? fillim t? viteve ¡®90.

Tani, n? kuad?r t? projektit t? Ofrimit t? Sh?rbimeve Shoq?rore, Ministria e Pun?s s? Shqip?ris? po arkivon dokumente, po i kompjuterizon dhe po i hedh n? internet, me q?llim q? pensionist?t dhe p?rfitues t? tjer? t? ken? mund?si t¡¯i p?rdorin ato.

¡°Kompjuterizimi i procesit siguron q? t? gjith? p?rfituesit t? ken? qaste n? sistem n? ?do koh? dhe t? shohin se sa kontribute shoq?rore kan? paguar dhe sa u mbeten ende p?r t? paguar¡±, tha Drejtoresha e P?rgjithshme e Institutit t? Sigurimeve Shoq?rore, Vjollca Braho. Sipas vler?simit t? saj, ka rreth 80 milion faqe p?r tu kaluar n?p?r duar.

N? kuad?r t? projektit, ?sht? nd?rtuar nj? arkiv? krejt?sisht e re p?r ruajtjen e t? gjith? skedar?ve q? kan? t? b?jn? me p?rfitimet afatgjata, duke p?rfshir? pensionet e pleq?ris?,  pensionet familjare, dhe pensionet e paaft?sis?. Arkiva do t? mbaj? edhe p?rfitimet afatshkurtra, si edhe skedar?t e pensionist?ve t? vdekur.

Specialist? si Fatmir ?alamani tani po punojn? p?r t¡¯i verifikuar k?to dokumente, duke i par? faqe m? faqe, n? nd?rtes?n e arkiv?s s? re n? periferi t? kryeqytetit Tirana.

¡°Konstatojm? her? pas here se mungojn? informacione p?r koh?n e sakt? se kur pensionist?t kan? nd?rprer? marr?dh?niet e pun?s, apo shohim se jan? b?r? ndryshime q? n? fakt nuk duhet t? ishin b?r?,¡± tha Fatmiri.

Pasi t? jet? verifikuar, informacioni kalon tek teknik?t e informatik?s t? cil?t e skanojn? dhe i fusin t? dh?nat n? serverin qendror tep?r t? madh t? arkiv?s, q? lidhet me zyrat kryesore t? sigurimeve shoq?rore t? vendit. 

Dokumentet origjinale t? shkruara me dor? ruhen n? dhomat e arkiv?s s? re me temperatura t? kontrolluara dhe kund?r zjarrit.

Sistemi i ri do t? thot? se pensionist?t ¨C ose njer?z t? tjer? q? marrin p?rfitime nga shteti ¨C tani mund t? ken? qasje n? informacionin rreth pensionit t? tyre brenda pak ?asteve n? internet, n? vend q? t? shkojn? deri n? zyrat rajonale t? vendit, apo t? presin me or? n? zyrat e shtetit p?r ta marr? at?, na tha specialisti i informatik?s Soni Cucka.

¡°(Pensionist?t) mund t? shohin t? gjitha t? dh?nat e tyre demografike, datat, por edhe sasin? e ?do p?rfitimi t? siguruar dhe n?se ka ndonj? pages? kontributi t? papaguar nga muaji tjet?r,¡± na tha Soni.

Rreth 550,000 pensionist? t? shtetit priten t? p?rfitojn? nga kjo mund?si p?r t? par? informacionet n? lidhje me p?rfitimet e tyre, sikurse edhe 20,000 individ? t? tjer? q? marrin p?rfitime p?r arsye t? tjera, duke p?rfshir? ish personelin ushtarak dhe njer?zit me nevoja t? ve?anta.

68-vje?ari Ibrahim Belba q? ishte duke shkuar n? post?n e Tiran?s ku merr pensionin e tij mujor, tha se sistemi i ri i informacionit n? internet ishte di?ka q? ai mezi po priste ta p?rdorte.

¡°Kompjuterizimi do t? jet? nj? gj? shum? e mir?; nuk do t? kemi m? nevoj? t? shkojm? nga nj? zyr? n? tjetr?n,¡± tha Belba, i zi doli n? pension nga puna q? b?nte si mekanik tet? vjet m?  par?. 

Ai tha se s? shpejti do t? mund t? ndiqte ecurin? e parave t? pensionit q? mezi po i priste p?r t? jetuar i qet? n? rehatin? e sht?pis?.